هزاره روان شناسی

والدین برای فرزندان , مهمترین افراد جهان محسوب می شوند , از این رو ورزش یا سرگرمی دلخواه پدر برای فرزند پسر و روش آشپزی و خانه داری مادر برای فرزند دختر سرمشق قرار می گیرد و کودکان از گفتار و اعمال و حتی از نظر احساسات نسبت به اشیا مختلف و خصوصا طرز فکر و احساس نسبت به مدرسه , تحت تاثیر والدین قرار می گیرند. پس والدین نقش ارزنده ای در ترغیب و تشویق فرزندان خود نسبت به فراگیری دروس و پیشرفت تحصیلی دارند. بنابر این می توانند با بکارگیری روشها و رفتارهای زیر , نقش موثری در رشد تحصیلی آنها داشته باشند :

1 ـ کودکان در مورد نشان دادن احساس خویش نسبت به مدرسه به والدین متکی هستند. پس وقتی پدر بگوید : « من همیشه به مدرسه علاقه مند بودم و مدرسه در مسائل شغلی و زندگی خیلی به من کمک کرد. » به طور غیرمستقیم احساس مثبت و لذت بخشی نسبت به مدرسه در کودک ایجاد می گردد.
2 ـ کودکان را در مباحث خانوادگی شرکت دهید . خانه ای که در آن والدین به فرزندان فرصت اظهارنظر در مورد اشیا و موضوعات مورد علاقه بچه ها را می دهند , شرایط مناسبی برای یادگیری در کودکان ایجاد می کنند که حتما تاثیر آن از بهترین مدرسه هم بیشتر است , زیرا در صورتیکه به نظر کودک اهمیت داده شود , نتیجه آن فعال شدن ذهن و تفکر عمیق برای اظهارنظر و ایجاد نظام فکری صحیح و ایجاد توانایی در تجزیه و تحلیل مسائل است .
3 ـ بگذارید فرزند شما « خودش » باشد و کل شخصیت او را بدون در نظرگیری ویژگیهای خاص او مورد احترام قرارداده و به او به عنوان یک انسان ارزشمند توجه کنیم .
4 ـ باید توجه داشته باشیم که موفقیت و شکست برای کودکان مثل نردبانی است که وقتی شروع می شود , تا آخرین پله ادامه می یابد. پس سعی کنیم با کوشش فراوان و همکاری با مدرسه از همان آغاز کودک را به سوی اولین پله نردبان موفقیت هدایت کنیم زیرا موفقیت در یک زمینه , موفقیت در زمینه های دیگر را نیز به دنبال دارد. پس فرزندان را کمک کنیم تا مدرسه برایشان به یک محیط شاد تبدیل گردد و هر روز موفقیت روزانه آنها را هرچند کم باشد درک نموده و تایید کنیم زیرا موفقیت یک رویا نبوده و قابل دسترس می باشد.
5 ـ والدین می توانند در صورت انحراف کودک از مسیر موفقیت , از راههای زیر او را دوباره در مسیر موفقیت قرار دهند. به عنوان نمونه اگر هنگام حل مسائل ریاضی ابراز ناتوانی نمود او را راهنمایی کنیم تا دوباره کتاب و موضوع درسی را بخواند و او را راهنمایی کنیم تا تکالیف ریاضی و اعداد را تمیز و خوانا بنویسد و بتواند مسائل ریاضی را از طریق تلاش فکری و با زبان خود و اعداد را تمیز و خوانا بنویسد و بتواند مسائل ریاضی را از طریق تلاش فکری و با زبان خود بیان کند. پس باید به کودک بگوییم اول مسئله را بخوان و به من بگو دقیقا مفهوم مسئله چیست و مسئله چه می خواهد که رعایت این اصول موجب می شود که او جوابها را بطور صحیح و سریعتر بدست آورد.
6 ـ اگر دانش آموز تمام مراحل یک مسئله را روی کاغذ بنویسد , کار ذهنی او کمتر می شود. اشتباهات کمتری مرتکب می شود و کارش را زودتر تمام می کند و می تواند مسائل پیچیده تر زندگی را در حال و آینده , شخصا حل نماید.
7 ـ کمک کنید تا فرزندان شما از همان ابتدا عادت کنند تا برای انجام هر کاری , تمرکز حواس داشته باشند. توجه کافی به هر امری در حقیقت یک عادت برای تفکر است که نتایج درخشانی در داخل و خارج مدرسه برای فرزند شما بدنبال داشته و در پیشگیری از حوادث , بهبود مطالعه , روش صحیح نشستن در کلاس و انجام صحیح تکالیف نقش موثری دارد.
8 ـ عدم هماهنگی عضلانی در کودک می تواند موجب ترس از شکست در نوشتن و بازی و سایر چیزها شود. پس والدین می توانند کودک را در کسب هماهنگی های لازم کمک کنند و فرصت هایی برای او فراهم کنند که بدون دست پاچگی و ترس , شکست را تجربه کند. مثلا با او توپ بازی کنید تا مهارت توپ گرفتن و توپ پرتاب کردن در کودک تقویت گردد و یا او را به شنا تشویق کنید و یا با کمک وسایلی , مهارت بالارفتن را در او ایجاد نمائید و یا هماهنگی عضلات دست و بازو را در او ایجاد کرده و فرصتهایی فراهم کند تا کودک بدون ترس از تمسخر و شکست به تمرین و نوشتن بپردازد.
9 ـ یکی از راههای موثر برای از بین بردن ترس و وحشت درس جواب دادن , آمادگی و تسلط دانش آموز بر درس و بازگوکردن پاسخ سوالات برای خود و یا استفاده از ضبط صوت و داشتن طرح و نقشه درس به صورت بسیار خلاصه و مکتوب می باشد.
10 ـ اگر استعدادهای ویژه ای مانند علاقه مندی و استعداد نسبت به آثار هنری یا فنی و امور ورزشی در فرزندان شما وجود دارد سعی کنید آنها را تا جایی که به نمرات مدرسه و توانایی های تحصیلی آنها ضرری نمی زند تشویق کنید. اگر فرزند شما فقط به یک موضوع مثل فوتبال و یا هنر علاقه و تسلط خاصی دارد بگذارید علاقه خود را حفظ کند ولی او را کم کم تشویق کنید تا به سایر موضوعات درسی و مدرسه ای و یا مهارتهای جدید نیز از طریق اطلاع رسانی , پیش مطالعه و زمینه سازی علاقه مند گردد.
11 ـ کودکان برای یادگیری بیشتر کنجکاوی و سوال بیشتری می کنند . پس سئوال کردنهای مداوم آنها را صبورانه تحمل کنید و پاسخ مناسب بدهید , چراها را تشویق کنید و سرکوب نکنید زیرا در مدارس به علت شلوغی کلاسها و زیادی حجم کار به پرسشهای کنجکاوانه بچه ها توجهی نمی شود. اولیا می توانند از طریق فراهم آوردن مواد آموزشی برای کودکان و کتابهای مرجع و ابزارها و وسایل لازم , زمینه را برای جوابگویی فراهم نمایند.
12 ـ آنها را در انجام طرحها و پروژه هایشان کمک کنید ولی خودتان نقش اصلی را برعهده نگیرند زیرا خلاقیت , یک مسئله فردی است و اگر ما مسئولیت پروژه را دردست بگیریم پروژه مال ما می شود نه مال آنها . 13 ـ به کودک کمک کنید تا بیانات خود را به صورت روشن و منظم سازمان دهد زیرا مدارس خیلی شلوغتر و گرفتارتر از آن هستند که چنین وظیفه ای را انجام دهند. برای رسیدن به این هدف هیچ گاه مطالب را در دهان او نگذارید و زیاد به او تذکر ندهید. خواندن کتاب و بازگوکردن لغات و عبارات آن بوسیله کودک , او را قادر می سازد که لغات جدیدی یاد بگیرد و کاربرد لغات تازه را بیاموزد و قادر به شرح داستان گردد.
14 ـ به کودک فرصت دهید تا روشن بیان کردن مطالب را تمرین کند . برای رسیدن به این هدف , در زمینه گوش کردن به حرفهای کودک , صبور و بردبار و یک شنونده فعال و علاقه مند باشید و در طول گوش کردن اگر کلمه ای نامفهوم بود به کودک نشان دهید که متوجه داستان نشده اید و یا در موارد لازم او را تشویق کنید.
15 ـ با معلم فرزندتان آشنا شوید . از آنجا که والدین و معلمان , کودک را در دو سمت و دو موقعیت متفاوت و با دو رفتار متفاوت مشاهده می کنند ملاقات با معلمان این امکان را می دهد تا دانش آموز را همانطور که واقعا هست ببینید و بشناسید. پس با یادداشت برداری دقیق از مشکلات درسی و مسائل رفتاری او , اولیا و معلمان بهتر می توانند به هنگام ملاقاتها در مورد او اظهارنظر کنند. پس با مقایسه یادداشتها در شناسائی دانش آموز موفق تر خواهید بود. از آنجا که شما اولیا و معلمان , همیشه درگیر کار و مشغله هستید , پس برنامه ریزی کنید تا در زمانیکه دو طرف وقت آزاد دارید یکدیگر را ملاقات کنید که در این زمینه آگاهی شما اولیا از زمانهای زنگ تفریح و ساعتهای آزاد , کمک موثری به شما خواهد نمود.
16 ـ در هدایت تحصیلی و انتخاب رشته تحصیلی نظر مشاور را همیشه مورد توجه قرار دهید زیرا گفته های او براساس مطالعه پرونده تحصیلی و مشاهده رفتارها و مصاحبه با فرزند شما می باشد.
17 ـ از آنجا که پدر و مادر نقش اصلی را در انگیزش کودکان برای یادگیری دارند , باید پدر و مادر از هماهنگی فکری برخوردار بوده و هر یک وظیفه ای را برعهده گیرند. یکی از والدین انجام تکالیف را رهبری کند و دیگری وظیفه دیگر را برعهده گیرد ولی مواظب باشند که هیچ یک از آنها نقش منفی نداشته و یا تکالیف کودکان را مورد تمسخر قرار ندهند و هیچ گاه تکالیف درسی فرزندان را انجام ندهند.
17 ـ اولیا باید محیط مساعدی برای مطالعه به وجود آورند و تشویق و پشتیبانی و پیشنهاد و پاسخ به سوالات را هیچ گاه فراموش نکنند.
18 ـ داشتن هدف , نقش موثری در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد و اگر دانش آموزی تاکنون هدفی برای خود انتخاب نکرده , شاید برخی موضوعات برای او بی نهایت مشکل باشد و شاید روش و تکنیک صحیح مطالعه را نمی داند و طرح و نقشه ای برای مطالعه ندارد. برای حل این مشکل بهترین راه , برنامه ریزی صحیح و اصولی می باشد و برای کمک به دانش آموزانی که در برقراری و انتخاب هدف با اشکالاتی مواجه هستند , از کمک معلمان , مشاوران و سایر افراد حرفه ای استفاده نمائید و از آنجا که هدفها در واقع نقشه های دوربرد هستند پس لازم نیست که همیشه پایدار و غیرقابل تغییر باشند , پس بسته به انتظاراتی که از کودک یا نوجوان داریم , باید معقول بوده و براساس امکانات و توانایی های او باشند.
وقتی کودک بداند چه انتظاراتی از او می رود و چرا این انتظارات وجود دارد , در این صورت در راه رسیدن به هدف بهتر کار خواهد کرد.
19 ـ کمک کنید تا فرزندانتان , خود را افراد لایقی بدانند . والدین در این زمینه می توانند کودک را یاری نمایند تا تصورات شایسته ای از خود داشته باشد که او را در آغاز کار مدرسه و همینطور در زندگی اجتماعی آینده کمک می نماید.
20 ـ والدین باید اطمینان حاصل کنند که کودکان آنها مسیر صحیحی را طی می کنند و روش های صحیحی را در پیش گرفته اند.
پس والدین می توانند با برخورداری از آموزشهای لازم , نقش ارزنده و سازنده ای در هدایت تحصیلی و رشد و کمال فرزندان خود داشته باشند.